روی در گیاهان نقش تغذیه ای بسیار قدرتمندی ایفا می کند. خواص کود روی در رشد بیشتر میوه درختان و طراوت گیاهان قابل رویت است. نقش روی در تغذیه گیاه سبب مرتفع شدن نارسایی های لازم می شود. روی، یکی از انواع کودهای رایج و مناسب برای درختان و گیاهان می باشد
فعالیت های آنزیمی عنصر روی سبب می شود تا نقش و تاثیر روی در گیاهان مشخص شود. عنصر روی در تولید هورمون های رشد و همینطور تلقیح و باروری گیاهان مورد استفاده قرار می گیرند. این عنصر دارای خاصیت مشخصی بر روی ریزش برگ ها است و همینطور کمبود آن سبب تاخیر در باز شدن به موقع برگ ها و گل ها می شود و در نهایت محدودیت در رشد گیاهان ایجاد می شود.
خواص کود روی در گیاهان زمانی مشخص شد که این عنصر بر روی بیش از ۳۰۰ نوع آنزیم در دام و گیاه اثر گذاشت. به طور کلی روی در گیاهان شامل ساختار مکانیزم های حفاظتی می شود.
روش های استفاده از روی در گیاهان متفاوت است و همینطور زمان مصرف کود روی نیز با هم فرق دارد. در یک دسته بندی کلی این کود ها به روش های چالکود، نواری و محلول پاشی استفاده می شوند. در صورتی که از خاک های سبک استفاده شود کود روی می تواند به واسطه آبیاری نیز مورد پوشش قرار بگیرد. البته که در چنین شرایطی میزان بازیافت دچار مشکل می شود و محدودیت ایجاد خواهد شد.
محلول پاشی کود یکی از روش هایی است که باید به دقت انجام شود. در این روش که به مقدار ۵ در ۱۰۰۰ است می توان از اوره و اسید بوریک نیز استفاده کرد. این روش مربوط به اوایل بهار است و باید دقت شود که هنوز شکوفه ها باز نشده باشند. دقت در روال استفاده از روی در گیاهان سبب شکل گیری و افزایش میوه دهی می شود و عملکرد مناسبی ایجاد می کند.
در صورتی که خاک های آهکی با PH وجود داشته باشد، به خصوص در زمین های زراعی و کشاورزی ، کمبود روی بسیار زیاد است. تداوم استفاده از کود روی سبب می شود تا عملکرد گل دهی بهتر شود و همینطور پروسه تقویت میوه نیز به خوبی صورت بگیرد. در صورتی که از کودهای روی دار در حالت یک الی دو سال در میان استفاده شود، سبب می شود تا کمبودهای ناشی از این عنصر جبران شود.
روی در لیست عناصر ضروری برای رشد گیاهان قرار دارد به طوری که به فرم های بدون دو ظرفیتی از محلول خاک جذب گیاهان می شود. این مدل از یون ها در خاک ها سبب واکنش های قلیایی می شود و جذب به واسطه هیدروکسید صورت می گیرد.
آهکی بودن خاک یکی از دلایلی است که سبب محدودیت عنصر روی در گیاهان می شود. از سوی دیگر زمانی که مواد آلی موجود در خاک کم باشد نیز چنین اتفاقی رخ می دهد. بارها دیده شده که مصرف بی رویه کودهای فسفاته سبب کمبود روی در گیاهان می شود.
پژوهش ها نشان می دهد که استرس های محیطی بر روی گیاهان اثرات بد می گذارند. به طور یکه عنصر روی توان جذب و انتقال آب توسط گیاهان را دارد و تا حدی سبب می شود که اثرات بد استرس های کوتاه مدت و همینطور گرما و میزان شوری برطرف شود.
روی در گیاهان یک فاکتور بسیار کلیدی در سنتز اسید آمینه محسوب می شود. اسید آمینه ها در لیست پیش سازهای ایندول استیک اسید قرار دارند. در واقع کود روی سبب می شود که تولید هورمون اکسین به خوبی صورت بگیرد.
از سوی دیگر کود روی سبب یکپارچگی غشای سلولی می شود و موقعیت ساهتاری ماکرومولکولهای درون غشا را حفظ می کند.
نکته حائز اهمیت اینکه ذرت و گندم و همینطور مرکبات و انگور از موارد بسیار حساس هستند و درختان مرکبات در جنوب و شمال ایران به نسبت سایر محصولات نیاز به حساسیت بیشتری برای روی دارند.
خاک های کشاورزی به واسطه PH بالایی که دارند اغلب آهکی هستند از سوی دیگر در آب هایی که جهت آبیاری درختان استفاده می شود. یون بی کربنات وجود دارد که سبب می شود ساختار درختان موقعیت مناسبی نداشته باشند. افت کیفیت آب آبیاری به واسطه شوری ناشی از تشدید خشکسالی های پی در پی نیز از دیگر مواردی است که سبب کمبود روی در درختان می شود. وجود همه موارد نامبرده استفاده از عناصر ریز مغذی را را بیش از پیش مورد نیاز در نظر می گیرد.
کاهش تعداد جوانه ها و همینطور شکوفا نشدن آن در درختان یکی از علائم مهم کمبود روی در گیاهان محسوب می شود. ریزش برگ های جوان و همینطور گل ها و میوه ها پیش از رسیدن نیز از دیگر مواردی است که بارها در مورد آن صحبت شده است. ریز برگی و یا کوتاه شدن میانگره های سرشاخه درختان از دیگر مواردی است که در لیست علائم کمبود روی در درختان می شود
علائم کمبود روی در درختان
کشاورزی به خصوص در بستر برنج از موارد پر اهمیت است که اگر به دقت بررسی نشود خسارت های جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.
وجود عنصر روی در خاک برنج منجر به بهبود رشد دانه می شود. روی سبب می شود تا شکل های گوناگون گیاه به تعادل برسد و همینطور رایط ژئوشیمیایی خاک نیز تحت تاثیر قرار بگیرد. شکل های متصل به اکسیدهای آمورف و همینطور منگنز رشد بیشتری داشته است و سبب شده تا سطح پی خاک کاربردی شود. ترکیب روی با فسفر و آهک می توان فرم تبادلی بهتری داشته باشد.
در صورتی که از روی در گیاهان به خصوص گیاه برنج در مناطق گرمسیری استفاده شود جهت بهبود رشد گیاه شده و موجب غنی سازی روی در دانه ها می شود. به طور کلی روی در گیاه برنج می تواند خاک های شالیزار را سرزنده تر نگه دارد.
روی در گیاهان یک عنصر محرک محسوب می شود تا عناصر زاید و اضافی را کنار زده و به رشد و تقویت گیاه کمک کند. از سوی دیگر کود روی سبب می شود تا کمبود خاک و ریشه و ساقه گیاهان تا حد مورد نیاز برطرف شود. این محصول باید در زمان درست و طبق درست بر اساس نوع گیاه مورد استفاده و اجرا قرار بگیرد.
جهت دریافت کامل مقاله به سایت آرال شیمی مراجعه فرمایید.